Waarom we ons zo druk-druk-druk voelen

We leven in een cultuur onder tijdsdruk: de meesten van ons hebben het gevoel nooit genoeg tijd te hebben. Onze wereld draait rond werk, verwezenlijkingen, bezig zijn. Het goede nieuws daarbij is dat we ons gedreven voelen om te ondernemen, te creëren en succes te boeken. Maar er is ook een keerzijde: we hebben het vaak zo druk dat we niet toekomen aan de dingen die er voor ons écht toe doen.

Zo is er een studie waarbij 10.000 managers de vraag kregen wat de belangrijkste factor was voor het succes van hun organisatie. 97 procent antwoordde: het hebben van een strategische visie op lange termijn. Dat is mooi, maar wacht: in een andere studie antwoordde dezelfde groep dat ze helemaal geen tijd hebben voor strategisch nadenken over de lange termijn.

Wat is er aan de hand? Waarom hebben we geen tijd voor datgene wat we zelf het belangrijkst vinden?

Er zijn enkele voor de hand liggen antwoorden: we spenderen heel veel tijd aan vergaderingen. De gemiddelde kantoorwerker woont per maand zo’n 62 vergaderingen bij. Dat klinkt als een enorm aantal, maar het zijn er twee of drie per dag. Dat slokt dus een groot deel van onze tijd op.

Daarnaast is er die andere grote tijdvreter: e-mail. In een onderzoek toonde McKinsey al aan dat de gemiddelde kantoorwerker 28 procent van de tijd besteedt aan het beantwoorden van mails. Ook dat vreet dus enorm veel tijd en energie.

Toch is dat niet het volledige plaatje. Want zelfs al weten we welke zaken ons tijd kosten, en zelfs al zeggen we dat we het te druk hebben en meer rust willen, vaak blijven we dezelfde keuzes maken. En blijven we het even druk hebben als tevoren. Hier zijn drie redenen daarvoor:

1. We zien druk-druk-druk als een vorm van status

Onderzoek van Columbia University toonde aan dat sommige culturen, de Westerse vooral, druk bezig zijn associëren met status. Wie zegt: “Ik heb het zó gigantisch druk” geeft eigenlijk de boodschap: “Ik ben zo belangrijk”, “Ik ben zo gewild” of “Ik ben zo populair”. En dat gevoel, van belangrijk, gewild of populair te zijn, kan moeilijk zijn om op te geven.

2. We hebben het moeilijk met onzekerheid

Onze menselijke geest heeft het moeilijk met onzekerheid. En vandaag de dag ervaren we vaak onzekerheid. Soms krijgen we onduidelijke opdrachten. Of heeft de organisatie een doel waarvan we niet weten hoe we dat moeten aanpakken. Soms is het dus makkelijker om je te concentreren op wat je al doet, en dat meer of sneller te doen. Soms zijn we ook onzeker of onze eigen situatie. We vragen ons af of we wel in de juiste job zitten, of we niet beter andere keuzes hadden gemaakt. Dat zijn vaak lastige vragen, waarop we het antwoord soms niet willen weten. En dus houden we onszelf druk bezig, om er niet bij te hoeven stilstaan.

3. We verdoven onszelf met druk bezig zijn

Soms zorgen we ervoor dat we het heel druk hebben, om de pijn te verdoven die we voelen. We voelen ons eenzaam, onzeker of bang, en we gebruiken ons werk om onszelf af te leiden van die gevoelens die we niet onder ogen willen zien. Jezelf in je werk storten is misschien wel beter dan jezelf verdoven met alcohol of drugs, het is evenmin een duurzame oplossing. Want we raken vast in dat patroon van overwerk en druk bezig zijn. Wanneer we ons een beeld vormen van druk-druk-druk, denken we vaak aan succes, aan iemand die aan de top staat en de wereld aan zijn voeten heeft. Maar vaak voelt het meer als eenzaamheid en frustratie, als het gevoel te hebben dat je de controle in je leven verloren bent.

Het is dus goed om bewuste keuzes te maken. Neem een stap terug en kijk kritisch naar je dag, en naar de zaken die je dag vullen en het zo druk maken. Ga heel eerlijk na wat je motiveert, en kijk of je andere keuzes kan maken. Want het gaat over keuze: echte vrijheid is de keuze maken om onze eigen ruimte te creëren, ruimte om te ademen, ruimte om te denken. Echte vrijheid is kiezen hoe en met wie we ons leven willen doorbrengen.