Vandaag de dag werken we meer dan ooit samen met anderen. We brainstormen, vergaderen, mailen en chatten, houden werkvergaderingen en projectmeetings. Samenwerken met anderen kan leuk zijn en voldoening geven, maar het kan ons ook uitputten als we het te veel laten worden.
Kenniswerkers werken vandaag de dag tot 85% van de tijd samen met anderen. Het is dus nuttig om na te gaan waar de risico’s liggen om daarbij overweldigd te raken. Je zou kunnen denken dat de risico’s vooral buiten onszelf liggen: bij te veel e-mails, veeleisende klanten en leidinggevenden of meer concurrentie in de sector.
Maar de oorzaken van onze uitputting en overdaad aan samenwerk zijn vaker te vinden bij onze innerlijke overtuigingen en triggers. Er zijn drie triggers die ervoor zorgen dat we toch ja zeggen en willen meewerken, ook al hebben we eigenlijk al te veel werk.
Een eerst is: de behoefte om te helpen. Dat was zo bij Kathy: als een collega haar iets vroeg, stond ze altijd klaar om te helpen. Maar al gauw merkte ze dat meer en meer collega’s om haar hulp kwamen vragen. En uiteindelijk was ze zo veel bezig met anderen te helpen, dat ze nauwelijks meer aan haar eigen taken toe kwam.
De tweede trigger is onze nood aan presteren. Presteren, dingen afwerken en doelen bereiken is wat ons succesvol en productief maakt. Daarbij moet ik denken aan Bert, een andere coachee van me. Bert gaf aan dat hij veel voldoening haalde uit presteren en succes behalen op het werk. Hij begon vooral die dingen te doen die hem snel schouderklopjes opleverden, en schoof lastige of grotere projecten voor zich uit. Uiteindelijk stapelden die grote projecten zich op, en raakte hij helemaal overweldigd door die enorme werklast.
Ten slotte is ook angst een belangrijke oorzaak van uitputting, en die angst komt in vele vormen. Angst om leukere projecten, betere collega’s of betere opportuniteiten te missen, angst om erbij te horen, dat je anders de boot zal missen. Of zoals bij Erica: de angst om controle te verliezen en dus alles zelf te willen doen. Erica voelde zich totaal verdrinken in het werk, maar was niet in staat om ook maar iets aan iemand anders te delegeren. “Op de tijd dat ik heb uitgelegd hoe het moet, heb ik het al zelf opgelost,” vond ze. “En trouwens, zo perfect als ik het wil is het dan toch niet gedaan.” Door deze controledrang raakte Erica behoorlijk uitgeput.
Hoe kan je dus omgaan met deze risico’s? Hier zijn drie tips:
Ten eerste, leer om makkelijker nee te zeggen. Denk niet dat je geen andere optie hebt wanneer je hulp gevraagd wordt. Je antwoord hoeft ook niet meteen ja of nee te zijn. De kans is groot dat de ander geen idee heeft waarmee jij allemaal worstelt. Wees duidelijk over jouw projecten en deadlines, en vraag om hulp bij het bepalen van prioriteiten. Elke ja betekent uiteindelijk een nee tegen iets anders, dus zorg ervoor dat je ja zegt tegen wat écht belangrijk is voor jou.
Twee: denk eraan dat je ook kan delegeren. Het kan zelfs anderen helpen om zelfredzamer te worden. De meest efficiënte werknemers halen hun voldoening niet uit zelf altijd betrokken te zijn, maar van anderen te helpen om te groeien en zich te ontwikkelen. Maak een duidelijk onderscheid tussen taken die echt jouw inbreng vragen en dingen die je kan uitbesteden. Wees je bewust van die momenten waarop je iemand anders kan op weg zetten, bekrachtigen en zelf opzij stappen. En vier ook de successen van anderen, kom niet in de verleiding om op te merken hoe je het zelf anders zou hebben gedaan.
Drie: geef doelbewust vorm aan je loopbaan. Denk na over jouw doelen en zet prioriteiten, niet alleen voor de komende week, maar ook en vooral voor de komende paar maanden. Wanneer dan een vraag om hulp komt voor deze of gene taak of project, ga dan bij jezelf na hoe dit past bij jouw doelen. Hoeveel tijd en energie gaat deze vraag jou wekelijks kosten? Welke voordelen zijn er voor jouzelf?
Als je het graag wil doen, het bijdraagt aan jouw doelen en jij de beste persoon bent om dit te doen, zeg dan gerust en volmondig ja.
Het gekke aan overbelasting door samenwerk is dat het allemaal heel goed voelt, tot het moment dat het te veel is. En er is slechts één klein extra dingetje nodig om de balans te doen omslaan en je in een neerwaartse spiraal te duwen.
Onthoud dus dat jij de enige bent die jouw eigen innerlijke doelen en verplichtingen kent, en dat je vaak meer keuze hebt dan je beseft.
Worstel je met nee zeggen, voel je je uitgeput door je werk en wil je hier graag begeleiding bij? Neem dan gerust contact met me op voor een vrijblijvend gesprek.