Onlangs hoorde ik iemand over een nieuwe opleiding die alle leidinggevenden zouden gaan volgen in het bedrijf waar hij werkte: “Ik doe dit al zoveel jaar, mij moeten ze niets meer leren. Met zo’n onzin moeten ze niet afkomen!”
Ik vond het erg jammer om dat te horen. Want die persoon leek ermee te bedoelen dat hij niks meer te leren had: hij wist alles wat nodig was, hij deed het al zoveel jaar, en nu was het dus klaar.
Zelf zou ik het erg vinden mocht ik op een bepaald gebied in mijn leven ‘klaar’ zijn en daarover niks meer te leren hebben. Want ik wil mezelf net blijven ontwikkelen en blijven groeien, en beter worden in de dingen die ik belangrijk en zinvol vind. Dit is kenmerkend voor een groeimindset.
Een groeimindset hebben betekent dat je gelooft dat je jezelf steeds verder kan ontwikkelen en dat je zelf de controle hebt over je ontwikkeling.
Daartegenover staat een fixed of statische mindset: mensen met een fixed mindset gaan er meer van uit dat mensen geboren worden met bepaalde capaciteiten, en dat dit dus vaststaat. Sommige mensen zijn van nature goed in iets, terwijl anderen dat niet zijn. En die gaan dat dan ook nooit worden. Op die manier geloven mensen met een fixed mindset dus dat je geen controle hebt over wat je bij jezelf kunt ontwikkelen.
Een groeimindset hebben heeft veel voordelen: zo kan je beter leren, beter presteren en beter samenwerken, en heb je daar ook positievere gevoelens bij.
Het is dus nuttig om bij jezelf of bij anderen, bijvoorbeeld je kinderen, een groeimindset te stimuleren. Maar hoe doe je dat? Hier zijn vijf tips.
Begin klein: kies een eenvoudige activiteit die niet erg belangrijk voor je is. Bijvoorbeeld: pizza bakken. Het is leuk om er beter in te worden, maar het is niet zo belangrijk, en ook niet zo erg als de pizza eens mislukt. Wanneer je oefent op het bakken van een pizza, en er beter in wordt, ga je wennen aan het maken van fouten, en kan je er ook om lachen. Zo bouw je op een veilige manier een groeimindset op.
Probeer je statische mindset-gedachten te vervangen door groeimindset- gedachten. Denk je bijvoorbeeld: ‘Dit kan ik niet’, vervang dit dan door ‘ik kan dit nog niet, dit is moeilijk, ik ben het nog aan het leren.’ Of verander de gedachte: ‘mijn collega is niet in de wieg gelegd voor dit werk’ door ‘mijn collega heeft nog veel te leren over ons werk’. ‘Die Marie is zo bot’ vervang je door ‘Marie moet nog leren om constructieve feedback te geven’.
Denk na over een vaardigheid waarin je nu goed presteert, terwijl je vroeger dacht dat je hier niet kon in verbeteren en dat het niet bij je paste. Dus een vaardigheid waar je nu goed in bent, terwijl je vroeger dacht dat je er geen aanleg voor had. Ga dan even na hoe je het hebt aangepakt om dit toch in de vingers te krijgen. Vraag je dan af wat dit je zegt over de ontwikkelbaarheid van capaciteiten.
Wanneer je iets aan het leren bent, en je merkt dat je kritiek hebt op jezelf of oordelen hebt over jezelf (zoals: dit gaat te traag, dit lukt niet goed, ik maak te veel fouten…) breng je aandacht dan naar de inhoud van wat je aan het leren bent. Zo stop je met het be- en veroordelen van jezelf, wat nefast is voor het ontwikkelen van je groeimindset.
Let op je taalgebruik over jezelf. Beschrijf jezelf eerder in termen van je gedrag, in plaats van in termen van je persoonlijkheid. Zeg dus niet: ‘ik ben nu eenmaal verlegen’ maar ‘op dat feestje lukte het nog niet zo goed om een gesprek aan te knopen met anderen. Hoe kan ik dat de volgende keer makkelijker maken voor mezelf?’
Extra tip: Veroordeel jezelf niet wanneer je nog statische mindset-gedachten ontdekt bij jezelf. Heb dus ook een groeimindset ten aanzien van je eigen capaciteit om een groeimindset te ontwikkelen!